Mehmet Rauf (1875-1931), Türkiye edebiyat tarihinde ‘Eylül‘ romanı ile öne çıkan bir yazardır. Ancak, o aynı zamanda, Servet-i Fünun döneminin, Halit Ziya Uşaklıgil’in ardından gelerek, bu döneme damgasını vuran ikinci önemli yazarıdır. Rauf’un eserleri, aşkın değişik yönlerini, beklentilerin boşa çıkmasını ve kadın-erkek arasındaki ilişkilerin karmaşıklığını işleyerek derin bir iz bırakmıştır.
Mehmet Rauf’un Hayatı
Mehmet Rauf, 12 Ağustos 1875’te İstanbul’un Balat semtinde doğdu. Daha sonra 23 Aralık 1931’de hayatını kaybetti. Türk edebiyatına ilk psikolojik roman olan “Eylül”ü kazandırdı ve eserleriyle tanındı. Daha sonra yazdığı roman, hikaye ve tiyatro eserleriyle dikkat çeken Mehmet Rauf’un toplamda 34 eseri günümüze ulaşmıştır.
Babası Kütahya’dan Hafız Ahmet Şükrü Efendi, İstanbul’da mühimme müdürlüğü yapmıştır. İlk öğrenimini Defterdar Mahalle Mektebinde almış, ardından Eyüp Rüştiyesi ve Soğukçeşme Askeri Rüştiyesine gitmiştir. Bahriye Mektebi’nden mezun olduktan sonra, çeşitli gemilerde görev yapmıştır.
1908’de II. Meşrutiyet’in ilanından sonra yapılan terfilerle sol kolağası unvanını almıştır. Ancak Bir Zambak’ın Hikâyesi adlı eserinin yasaklanmasıyla hapis cezasına çarptırıldı ve askeriyeden ayrıldı. Hayatının ilerleyen dönemlerinde kısmi felç geçiren Mehmet Rauf, 1928’de yaşadığı ikinci bir felç sonucu yatalak hale geldi. Daha sonra 1931’de Cerrahpaşa Hastanesi’nde hayatını kaybetti ve Maçka’daki aile mezarlığında defnedildi.
Mehmet Rauf Eserleri Nelerdir?
Mehmet Rauf’un eserleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında geçen İstanbul sosyetesini ve aydınlarını anlatan realist bir tarzda yazılmıştır. Ayrıca eserlerinde aşk, ölüm, ihanet, hırs ve vicdan azabı gibi temalar işlenmiştir.
Türk edebiyatında psikolojik roman türünün öncülerinden biri olarak kabul edilir. Eserlerinde kahramanlarının iç dünyalarını ve aynı zamanda ruhsal durumlarını derinlemesine analiz etmiştir.
Mehmet Rauf ve Edebi Kişiliği
Mehmet Rauf, yazarlık yolculuğuna 16 yaşında adım attı. Daha sonra ilk öyküsü “Düşüş”, Halit Ziya Uşaklıgil tarafından yayımlanan İzmir’deki “Hizmet” gazetesinde okuyucuyla buluştu. Ayrıca yazıları, Mektep ve Servet-i Fünun dergilerindeki çalışmalarıyla dikkat çekti.
Servet-i Fünûn döneminin roman alanında Halit Ziya Uşaklıgil’den sonra ikinci büyük ismi olarak edebiyatımızda yer edindi.
Kariyerinin farklı evrelerinde farklı takma adlar kullandı ; “Rauf Vicdani, Besim Rauf, Cemil, Jüpon, Ali Necdet, Mehmet Nazif” gibi. Macera romanlarına olan ilgisiyle “Denaet yahut Gaskonya Korsanları” adında uzun bir hikaye derledi fakat bu eser yayımlanmadı.
Ayrıca Türk edebiyatında Halit Ziya Uşaklıgil’i kendine üstad olarak seçti.
“Eylül” adlı romanıyla asıl şöhretini kazandı. 1946 yılında yayımlanan bu eser, Türk literatüründeki ilk psikolojik roman olma özelliğini taşır. Eser, karı-koca-aşık ilişkisini temel alır ve ayrıca psikolojik analizlere yer verirken bunu sade ve akıcı bir dil ile yapar. Ne yazık ki, Rauf bu başarısını diğer eserlerinde tekrarlayamadı.
Mehmet Rauf Eserleri Nelerdir?
Mehmet Rauf Romanları
- Garam-ı Şebab
- Ferda-yı Garam
- Eylül
- Serab
- Genç Kız Kalbi
- Menekşe
- Karanfil ve Yasemin
- Böğürtlen
- Son Yıldız
- Define
- Kan Damlası
- Halas
Öyküleri
- Âşıkâne
- İhtizar
- Son Emel
- Hanımlar Arasında
- Bir Aşkın Tarihi
- Kadın İsterse
- Üç Hikâye
- Eski Aşk Geceleri
- Aşk Kadını
- Pervaneler Gibi
- Gözlerin Aşkı
Mensur Şiir
- Siyah İnciler
Tiyatrolar
- Pençe (1909)
- Cidal (1911)
- Diken (1917)
- Sansar (1920)
- Cerîha (1923)
Mehmet Rauf’un Şiirleri
- Kazım
- Sonbahar
Mehmet Rauf’un İlk Eseri Hangisidir?
İlk yapıtı, aynı zamanda Türk edebiyatının psikolojiye dair ilk romanı olarak kabul edilen Eylül’dür.
Mehmet Rauf Toplam Kaç Eser Yazmıştır?
Yaşamı boyunca 34 eser vermiştir.
Eylül Romanının Öne Çıkan Yönleri Nelerdir?
Mehmet Rauf’un Eylül eseri, Türk romanında psikolojik temaları işleyen ilk eserlerdendir. Eserde, müzik ve şiirle süslü derin bir aşk öyküsü anlatılır. Müzik, Suat ile Necip karakterlerinin derin duygularını anlatmada önemli bir araçtır. Ayrıca, Eylül doğa manzaralarıyla dolu, doğaya ve batı müziğine derin atıflar içeren bir yapıttır. Suat ve Necip, aşklarını doğa ve müzik yoluyla platonik bir seviyede ifade etmeye çalışırlar. Ayrıca Mehmet Rauf’un doğaya dair betimlemeleri, Türk romanında önemli bir dönüm noktasını belirtir.
Roman, aynı zamanda “otobiyografik ögeler içeren psikolojik roman” olarak tanımlanabilir. Yazar, mekân, zaman ve psikolojiyi kapsamlı betimlemelerle ele alarak, eserin bütünlüğüne katkıda bulunmuştur. Konağın ve genç aşıkların yanışı, sembolik olarak gençlerin yurtsuzluğunu ve Necip’in kararlığını vurgular. Ateş fenomeni ise dünya edebiyatında sıkça başvurulan bir arındırma simgesidir.
Mehmet Rauf’un Şiir Kitapları
Günümüze ulaşan Mehmet Rauf’a ait iki şiir kitabı bulunmaktadır.
En Meşhur Mehmet Rauf Şiiri
Mehmet Rauf’un en çok bilinen şiiri Siyah İnciler olarak kabul edilir.
Türk Edebiyatındaki Diğer Önemli Yazarlar
- Bilge Karasu Kimdir? (1930-1995)
- Recaizade Mahmut Ekrem Kimdir? (1847-1914)
- Cahit Zarifoğlu Kimdir? (1940-1987)
- Orhan Seyfi Orhon Kimdir?
- Yusuf Ziya Ortaç Kimdir?
- Reşat Nuri Güntekin Kimdir?
- Halit Fahri Ozansoy Kimdir?
- Yahya Kemal Beyatlı Kimdir?
- Enis Behiç Koryürek Kimdir?
- Faruk Nafiz Çamlıbel Kimdir?
- Peyami Safa Kimdir?
- Cemal Süreya Kimdir?
Yorumlar (2)