Orhan Kemal 1914 yılında Adana’da doğmuş ve Cumhuriyet Döneminde toplumsal gerçekçi roman türünün öncü isimlerinden olan yazarlardandır. Birçok türde eserler veren ve adını roman ve hikaye alanında duyuran Orhan Kemal gerçek adı Mehmet Raşit Öğütçü’dür. 1970 yılında yaşamını yitiren Orhan Kemal bir dönem futbolla da ilgilenmiştir.
Orhan Kemal Hayatı
15 Eylül 1914’te Adana’nın Ceyhan ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babası döneminde milletvekili ve bakanlık yapmış Abdülkadir Kemali Bey’dir. Annesi ise rüştiye mezunu memleketinde iki yıl kadar öğretmenlik yapmış Azime Hanım’dır.
Çocukluğunun ilk yılları Adana’da geçmiştir. Adana’nın Fransız işgaline uğraması üzerine ailesi ile Niğde’ye daha sonra Konya’ya taşınmıştır. Konya’da bulunduğu sırada DELİBAŞ İsyanına tanıklık etmiştir. 1923’te Adana’ya dönen aile Ceyhan’da çiftçilikle uğraşmaya başlamıştır. Babası o dönemde Toksöz gazetesini çıkarmıştır. Takrir-i Sükûn Kanunu’nun ardından pek çok gazete ile birlikte Toksöz gazetesi de kapatılmış ve Abdülkadir Kemali Bey 11 ay tutuklu kalmıştır. 1930’da Adana’da Ahali Cumhuriyet Fırkası’nı kuran Abdülkadir Bey, Ahali gazetesini çıkarmıştır. Babası aktif siyaset yaşamı içinde olmasına rağmen yazar siyasetle o dönemde ilgilenmemiştir.
Babası siyasi nedenlerle 1931’de Suriye’ye kaçınca, orta öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kalan yazar Suriye’de bulaşıkçılık ve matbaa işçiliği gibi çeşitli işlerde çalışmıştır. Bir yıl sonra tek başına Türkiye’ye dönen yazar Adana’da çırçır fabrikalarında işçilik ve katiplik yapmıştır. Bu yıllarda sağladığı birikimleri ileride romanlarına hayat vermiştir.1937’de çırçır fabrikasında kendi gibi işçi olan Nuriye ile evlenmiştir. Bir yıl sonra ilk çocukları Yıldız’ı kucaklarına almışlardır.
1938 yılında Niğde’de askerliğini yaparken Maksim Gorki ve Nazım Hikmet kitapları okuma ve yabancı rejimler lehinde propaganda ve isyana muharrik suçlarından 5 yıl hapis cezasına mahkum edilmişlerdir. 1940 yılında Bursa Cezaevi’nde tanıştığı Nazım Hikmet’in toplumcu görüşlerinden etkilenmiştir. Kendisinden Fransızca, felsefe ve siyaset dersleri almıştır. Yazarın şiir yerine roman ve öykü yazmaya teşvik eden isim Nazım Hikmet olmuştur.
İlk öykülerini Orhan Raşit takma adıyla yayınlayan yazar ilk kez 1943’te İkdam gazetesinde “Asma Çubuğu” öyküsünde Orhan Kemal adını kullanmıştır. 1943’te tahliye olunca Adana’ya dönen yazar amelelik ve hamallık gibi işlerinde çalışmıştır.
1944 yılında doğan oğluna Nazım adını vermiştir. 1949’da üçüncü çocuğu Kemal’in doğumundan sonra 1950 yılında ailesiyle İstanbul’a yerleşmiştir. Ölümüne kadar kitap ve makale yazarak geçinen yazarın 1957 yılında dördüncü çocuğu Işık dünyaya gelmiştir. 1966’da hücre çalışması ve komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle iki arkadaşı ile birlikte tutuklanan yazar suç teşkil eden bir cihet bulunmadığı yolundaki bilirkişi raporu üzerine bir ay sonra serbest bırakılmıştır.
Bulgar Yazarlar Birliği’nin yaptığı davet üzerine 1970 yılında Sofya’ya gitmiştir. Asıl amacı babaannesinin soyunun bulunduğu yerleri gezip not almak ve “93’ten Bu Yana” adıyla ailesinin hikâyesini yazmak olan yazar bu isteğini gerçekleştirememiştir. Geçirdiği beyin kanaması nedeniyle tedavi görmekte olduğu hastanede 2 Haziran 1970’te vefat etmiştir. Cenazesi özel bir araba konvoyuyla 5 Haziran 1970’te yurda getirilmiş ve Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Orhan Kemal Nerelidir?
Aslen Adana Ceyhanlıdır.
Orhan Kemal Kaç Yaşında Vefat Etmiştir?
55 yaşında iken vefat etmiştir.
Orhan Kemal’in Mezarı Nerededir?
Mezarı İstanbul’da bulunan Zincirlikuyu Mezarlığı’nda bulunmaktadır.
Orhan Kemal Hangi Edebi Akımdan Etkilenmiştir?
Toplumcu gerçekçi ve Marksizm edebi akımlarından etkilenmiştir.
Orhan Kemal Hangi Dönem Yazarıdır?
Cumhuriyet Döneminde birçok türde eserler vermiş yazardır.
Orhan Kemal Edebi Kişiliği
- Toplumsal gerçekçi anlayışla oluşturduğu hikâye ve romanlarıyla tanınmaktadır. Romanlarıyla ön plana çıkmaktadır.
- Anadolu ve şehir hayatı eserlerinde önemli yer tutmaktadır.
- İlk başlarda hece ölçüsüyle şiirler yazan Kemal, daha sonra öykü ve roman türlerine yönelmiştir.
- Geçim sıkıntılarını, yoksul kişilerin aşklarını, hayat mücadelelerini eserlerinde işleyen Orhan sanatında piştiği dönemde Adana çevresinde yer alan işçi sınıfı ve Çukurova yöresi eserlerinde çokça yer almaya başlamıştır. Irgatlar, köylüler, bekçiler, memurlar, zanaatçıların hayat mücadeleleri eserlerinin önemli birer parçasını oluşturmaktadır.
- Eserlerinde sanayileşme ve sanayileşmenin yol açtığı olumsuzlukları sorgulamaktadır.
- Toplumsal yapıdaki çelişkileri eserlerinde ustaca vurgulamıştır.
- İstanbul’da oturmaya başladıktan sonra İstanbul’un yoksul kesimlerini, kente göç eden mutsuz insanları eserlerinde işlemiştir.
- Gerçekçi yazarlar arasında yer alan yazar, yirminci yüzyılda ülkemizin toplum yapısını ustaca kaleme almıştır.
- İlk yapıtlarında sadece gözlemlerini aktaran yazar sonrasında toplumsal rehber görevi görmüştür.
- Eserlerinde hızlı olay akışının vardır.
- Hayatın içinden konuları samimi bir dille anlatmaktadır.
Orhan Kemal’in Edebiyat İçin Önemi Nedir?
Toplumcu gerçekçi yönüyle Türk edebiyatına işçi sınıfını getiren yazarlardandır. Türk edebiyatında Çukurova yazarı olarak da bilinen yazar gerçek hayatı edebiyat içerisine sermesi ile önemli olmaktadır.
Orhan Kemal Kimlerden Etkilenmiştir?
Yazar edebi hayatı boyunca birçok isimden etkilenmiştir. Bu isimler şu şekilde sıralanmaktadır:
- Ömer Seyfettin
- Refik Halit Karay
- Sadri Ertem
- Sabahattin Ali
- Sait Faik Abasıyanık
- Nazım Hikmet
- Maksim Gorki
- Panait Istrati
Orhan Kemal’in Kaç Tane Eseri Vardır?
Toplamda 216 eseri bulunmaktadır. Orhan Kemal çok üretken yazarlar içerisinde yer almaktadır.
Orhan Kemal Eserleri
Birçok türde eserler vermiş yazarlarımızdan olmaktadır. Eserleri şu şekilde listelenmektedir:
Orhan Kemal Romanları
- Baba Evi (1949)
- Avare Yıllar (1950)
- Murtaza (1952)
- Cemile (1952)
- Bereketli Topraklar Üzerinde (1954)
- Suçlu (1957)
- Devlet Kuşu (1958)
- Vukuat Var (1958)
- Gavurun Kızı (1959)
- Küçücük (1960)
- Dünya Evi (1960)
- El Kızı (1960)
- Hanımın Çiftliği (1961)
- Eskici ve Oğulları (1962) / (Eskici Dükkanı adıyla 1970)
- Gurbet Kuşları (1962)
- Sokakların Çocuğu (1963)
- Kanlı Topraklar (1963)
- Bir Filiz Vardı (1965)
- Müfettişler Müfettişi (1966)
- Yalancı Dünya (1966)
- Evlerden Biri (1966)
- Arkadaş Islıkları (1968)
- Sokaklardan Bir Kız (1968)
- Üç Kağıtçı (1969)
- Kötü Yol (1969)
- Kaçak (1970)*
- Tersine Dünya (1986)*
Orhan Kemal Öyküleri
- Ekmek Kavgası (1949)
- Sarhoşlar (1951)
- Çamaşırcının Kızı (1952)
- 72. Koğuş (1954)
- Grev (1954)
- Arka Sokak (1956)
- Kardeş Payı (1957)
- Babil Kulesi (1957)
- Dünyada Harp Vardı (1963)
- Mahalle Kavgası (1963)
- İşsiz (1966)
- Önce Ekmek (1968)
- Küçükler ve Büyükler (1971- ölümünden sonra)
Öykülerinden yapılan derlemeler Bilgi Yayınevi’nce dört cilt olarak yayınlanmıştır.
- Yağmur Yüklü Bulutlar (1974)
- Kırmızı Küpeler (1974)
- Oyuncu Kadın (1975)
- Serseri Milyoner/İki Damla Gözyaşı (1976)
Orhan Kemal Anısı
- Nazım Hikmet’le Üç buçuk Yıl (1965)
Röportaj
- İstanbul’dan Çizgiler (1971) Ölümünden sonra yayımlanmıştır.
İnceleme
- Senaryo Tekniği ve Senaryoculuğumuzla İlgili Notlar (1963)
Oyunları
- İspinozlar (1965)
- 72. Koğuş(1967)
- Murtaza (1969)
- Eskici Dükkanı (1972)
- Kardeş Payı (1968)
Orhan Kemal’in İlk Eseri Hangisidir?
Kitapları içerisinde ilk eseri ocak 1949 yılında yayımlanan Baba Evi romanı olmaktadır.
Orhan Kemal’in En İyi Eseri Hangisidir?
Eserleri içerisinde en iyi eseri olarak adlandırılan eseri Mahalle Kavgası eseri olmuştur. Bu eseri haricinde Orhan Kemal en iyi kitapları olarak bilinen Çukurova kitabı Hanımın Çiftliği, Bereketli Topraklar Üzerine, Murtaza, Cemile ve Gurbet Kuşları Eserleri de önemli eserleri arasında sayılmaktadır.
Orhan Kemal Hangi Ödülleri Almıştır?
Eserleri ile ödüller alan şairler arasında yer almaktadır. Aldığı ödüller şu şekilde listelenmektedir:
- 1958 yılında Kardeş Payı eseri ile Sait Faik Hikaye Armağanı ödülünü almıştır.
- 1967 yılında Ankara Sanatseverler Derneği Yılın En İyi Öykücüsü ödülünü almıştır.
- 1969 yılında Önce Ekmek eseri ile Sait Faik Hikaye Armağanı ödülünü almıştır.
- 1969 yılında Önce Ekmek eseri ile Türk Dil Kurumu Öykü Ödülünü almıştır.
Orhan Kemal’in Cezaevinde İlk Hikayeleri ve Nazım Hikmet
1940 yılında Bursa Cezaevi’nde ünlü şair Nazım Hikmet ile tanışan ve onun toplumcu görüşlerinden etkilenen Kemal üç buçuk yıl Nazım Hikmet ile oda arkadaşlığı yapmıştır. Nazım Hikmet Orhan Kemal’i birçok alanda eğitmiştir. O dönemde şiire ilgisi olan Orhan Kemal’i şiir yerine roman ve öykü yazmaya teşvik eden isim yine Nazım Hikmet olmuştur. İlk düzyazı denemesi olan On sekiz Yaş adlı romanını Nazım Hikmet’in yardımı ile yazan bir çalışma olarak yazdığı ancak yayımlamadığı bu romanın ardından öykü yazmaya yönelmiştir.
Öneri; Mehmet Akif Ersoy Hayatı ve Eserleri Nelerdir?
İlk hikayelerini ‘‘Bacaksız Orhan’’ takma adıyla yayımlamıştır. 1940 yılında Yeni Edebiyat dergisinde çıkan Balık, onun yayımlanan ilk öyküsü olarak sayılsa da oğlu Işık Öğütçü, 1939’da Türk Sözü Gazetesi’nde yayımlanmış öyküsünün bulunduğunu dile getirmiştir. Orhan Kemal takma ismini ilk kez 1943 yılında İkdam gazetesinde yayımlanan “Asma Çubuğu” öyküsünde kullanan yazar öykülerinde Panait Istrati ve Maksim Gorki eserlerinden etkilenmiştir.
