Sabahattin Ali Kimdir? Hayatı ve Eserleri
  1. Anasayfa
  2. Kimdir

Sabahattin Ali Kimdir? Hayatı ve Eserleri

1

Sabahattin Ali, 41 yıllık kısa hayatına önemli eserler sığdırmıştır. Türk şair ve yazarıdır. Edebiyat dünyasında kendine özgü bir yere sahip olan bu kült yazar, kısa hayatına birçok başyapıt sığdırmıştır.

1907 yılında doğan Sabahattin Ali, Cumhuriyet Dönemi’nde edebi üretiminde roman, öykü, şiir ve oyun türlerinde toplam 16 eser bırakmıştır. Ali’nin eserleri, günümüzde de Türk Edebiyatı’nda önemini korumakta ve okurları tarafından ilgiyle okunmaktadır. Sabahattin Ali’nin hikâyeleri ve en iyi kitapları, Türk Edebiyatı’nda her zaman güncelliğini koruyarak önemli bir yere sahiptir.

Sabahattin Ali Kısaca Hayatı

Edirne, Gümülcine sancağına bağlı olan Eğridere kazasında dünyaya gelen Sabahattin Ali, 25 Şubat 1907’de doğmuştur. Baba mesleğinden dolayı sürekli taşınma durumunda kalan Ali, ilkokul eğitimini Türkiye’nin farklı bölgelerinde tamamlamıştır. Ailesiyle birlikte Edremit’te yaşamaktayken, Yunan işgali sırasında birçok zorlukla karşılaşmışlardır. Balıkesir’deki muallim mektebine yatılı olarak başlamış ve bu dönemde yaşadığı deneyimleri şiir, öykü ve deneme olarak kaleme almıştır. Şiirlerini ve yazılarını çeşitli gazete ve dergilere gönderen Ali, aynı zamanda arkadaşları ile birlikte okul gazetesi de çıkarmıştır. Ancak, zaman içerisinde okulun düzeninden sıkılan Ali, çeşitli olaylar sonucu okul yönetimi tarafından İstanbul’a nakledilmiştir.

1926 yılında İstanbul’daki okuluna başlayan Sabahattin Ali, burada Ali Canip Yöntem gibi önemli bir öğretmenle tanışmıştır. Öğretmeni, Sabahattin Ali’nin yeteneğini erken fark etmiştir. Ona şiirlerini, öykülerini ve denemelerini büyük dergilerde yayımlatma konusunda destek olmuştur. Daha sonra babasının vefat ettiği yıl okuldan mezun olmuştur. Ardından Yozgat Merkez Cumhuriyet Okulu’na tayin edilmiştir. Ailesi de Yozgat’a yerleşmiştir. Nahit Hanım adındaki bir arkadaşına yazdığı mektupta, konuşacak ve aynı zamanda dertleşecek kimse bulamadığını belirtmiştir. Bu Hanım, Sabahattin Ali’nin İstanbul’daki tanıdıklarındandır. Ayrıca düzenli olarak mektuplaştıkları birisidir. Bir süre sonra ona âşık olmuş, ancak karşılık bulamamıştır.

Yozgat’tayken Anadolu insanını derinlemesine gözlemlemiştir. Ayrıca bu gözlemlerini eserlerinde ustaca kullanmıştır. İki yıl Almanya’da eğitim almıştır. Daha sonra Türkiye’ye dönüp Konya’da öğretmenlik yapmaya başlamıştır. Ancak, Atatürk’ü hicvettiği iddiasıyla tutuklanmış ve kısa süreli hapis cezasına çarptırılmıştır; daha sonra af edilmiştir. Yazıları zamanla engellemelerle karşılaşmıştır. Aziz Nesin ve Rıfat Ilgaz ile birlikte siyasi mizah dergileri çıkarmıştır. İsmet İnönü ile alay ettiği iddiasıyla üç ay hapis cezası aldı. Tek partili dönemin baskıcı politikaları nedeniyle yazıları yayımlanmamıştır.

Sabahattin Ali’nin Ölümü

Ülkeden ayrılmak istemiş, ancak talebi reddedilmiştir. Daha sonra Bulgaristan’a kaçma kararı aldığında, anlaşma sağladığı kaçakçı tarafından öldürülmüştür.

Kırklareli’ye doğru yol alırken, Sabahattin Ali, Ali Ertekin ile tanıştırılmıştır. Kamyonda başlangıçta şoför de bulunmaktadır. Ancak bir süre sonra şoför, onları bırakmış ve yolculuğa ikisi devam etmiştir. Zaman ilerlerken, Sabahattin Ali kitap okumaktayken, Ertekin kafasına sopayla vurmak suretiyle onu öldürmüştür. Cansız bedeni, 16 Haziran 1948’de bir çoban tarafından bulunmuştur. Durum hemen jandarmaya bildirilmiştir. Kapsamlı incelemeler yapılmıştır, ancak cesedin kime ait olduğu başlangıçta teşhis edilememiştir.

Okumak İsteyebilirsiniz; Halit Ziya Uşaklıgil Kimdir? (1866-1945)

Bulgaristan’da faaliyet gösteren bir insan kaçakçılığı şebekesi İstanbul polisi tarafından çökertilmiştir. Ertekin’in bu çetenin bir üyesi olduğu ortaya çıkarılmıştır. Ertekin, Sabahattin Ali’yi öldürdüğünü itiraf etmiştir. İdam cezasına çarptırılmasına rağmen 4 yıl hapis yattıktan sonra serbest bırakılmıştır. Ali’nin ölümü hakkındaki soru işaretleri hâlâ giderilememiştir. Bu belirsizlik, sevenlerinde derin bir hüzne yol açmaktadır.

Sabahattin Ali’nin Edebi Kişiliği

  • Edebî hayatına şiirle başlamış, sonrasında roman ve hikâyeler üzerine yoğunlaşmıştır.
  • Yazdığı şiirler, hece ölçüsü ve halk şiiri etkisindedir.
  • Roman ve hikâyelerinin konularını Anadolu halkının yaşayışından, toplumsal eşitsizliklerden almış; eserlerinde aydınların köylüleri küçümsemelerine eleştirel bir yaklaşım sunmuştur.
  • Tasvir yeteneği güçlü olan Sabahattin Ali, ilk hikâyelerinde dış gözlemlerin etkisinde kalmış, daha sonra toplumsal gerçekçiliğe yönelmiştir.
  • Hikâye ve romanlarında canlı, akıcı bir dil ile etkileyici bir üslup kullanmış, eserlerini karamsar değil, iyimser bir anlayışla kaleme almıştır. Köylü ve Anadolu insanı, onun kaleminde sefil veya düşkün değil; dost canlısı, folklorik zenginliklere sahip ve iyiyi arayan karakterler olarak karşımıza çıkar.
  • Eserlerinde realist ve natüralist akımların etkileri görülmektedir.
  • Son yıllarında mizahı da denemiş, sembolik hicivli masallar yazmış; ancak, hikâye ve romanları kadar büyük bir başarı elde edememiştir.
  • Toplumsal gerçekçiliğin ilk başarılı örneklerinden sayılan “Kuyucaklı Yusuf”, Sabahattin Ali’nin en tanınmış eseridir.

Sabahattin Ali Eserleri

Romanları

  1. Kuyucaklı Yusuf
  2. İçimizdeki Şeytan
  3. Kürk Mantolu Madonna

Öyküleri

  1. Değirmen
  2. Kağnı
  3. Ses
  4. Yeni Dünya
  5. Sırça Köşk
  6. Bir Orman Hikayesi

Denemeleri

  1. Çakıcı’nın İlk Kurşunu: Tereke
  2. Markopaşa Yazıları ve Ötekiler
  3. Mahkemeler
  4. Ehliyetsiz İktidar

Şiir Kitapları

  1. Dağlar ve Rüzgâr
  2. Kurbağanın Serenadı
  3. Öteki Şiirler
  4. Bütün Şiirler

Bu Yazıya Tepkiniz Ne Olurdu?
  • 2
    be_endim
    Beğendim
  • 0
    alk_l_yorum
    Alkışlıyorum
  • 0
    e_lendim
    Eğlendim
  • 0
    a_k_oldum
    Aşık Oldum
  • 0
    d_nceliyim
    Düşünceliyim
  • 0
    _rendim
    İğrendim
  • 0
    _ok_k_zd_m
    Çok Kızdım

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (1)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir