Beş Hececiler akımının önemli isimlerinden biri olan Yusuf Ziya Ortaç, 23 Nisan 1895’te İstanbul’da doğdu. Eğitim hayatını tamamladıktan sonra edebiyat öğretmeni olarak görev almaya başladı. Bu dönemde şiir yazmaya da devam eden Ortaç, ilk şiirini Kehkeşan dergisinde yayımladı.
Dr. Abdullah Cevdet Bey ile tanışması, Ortaç’ın şair olarak tanınmasını sağladı. İçtihat Dergisi‘ne şiirler göndermeye başladı. Daha sonra Ziya Gökalp ile tanıştı ve onun tavsiyesiyle hece ölçüsüyle şiirler yazmaya başladı. Hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerini Türk Yurdu dergisinde yayımladı.
Yusuf Ziya Ortaç Edebi Kişiliği
Ziya Gökalp ile tanıştıktan sonra aruz veznini bırakıp hece ölçüsüyle eserler vermeye başladı. Açık, yalın ve sade bir dil kullanarak eserlerinde İstanbul Türkçesini başarıyla kullanan yazarlar arasında yer aldı. Yapıtlarında çoğunlukla aşk ve kahramanlık konularını işledi. Ayrıca hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerinde Faruk Nafiz Çamlıbel’in etkisi vardır.
Yusuf Ziya Ortaç, şiire nazaran düzyazıda daha çok başarı gösterdi. Sağlam bir Türkçe, kıvrak ve akıcı bir üsluba sahip olan Ortaç, edebi çevrelerde “Üslup ustası” olarak tanındı.
Beş Hececiler içinde “hiciv” türündeki eserleriyle ön plana çıkan Ortaç, Türk edebiyatının önemli mizah yazarları arasında yer aldı. Türk dergicilik hayatında önemli bir yer edinen ve Türk edebiyatının en uzun soluklu dergisi olan “Akbaba” dergisini ömrünün sonuna kadar çıkardı. Bu dergide yazdığı yazılarla büyük bir hayran kitlesi kazanan Ortaç, özellikle akıcı bir dille yazdığı fıkralarında siyasal anlamda mizah türünün özgün örneklerini verdi.
“Binnaz” adlı tiyatro eseri de Yusuf Ziya Ortaç’ın hece vezni ile yazdığı önemli bir eserdir. Eser, ilk manzum piyes olarak kabul edilir ve Ortaç bu oyununda Lale Devri’ni ele aldı. Şiir ve gülmece oyunlarının yanında öykü ve roman türünde de eserler kaleme aldı.
Yusuf Ziya Ortaç ve Beş Hececiler
I. Meşrutiyet’in ardından aruz vezni yerine hece veznini kullanarak şiir yazmaya başlayan beş şairden oluşan bir topluluğa Beş Hececiler denir. Bu şairler sırasıyla Halit Fahri Ozansoy, Faruk Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek ve Orhan Seyfi Orhon‘dur.
Yusuf Ziya Ortaç’ın Eserleri Nelerdir?
- Şiir: Şairin Duası, Âşıklar Yolu, Cenk Ufukları
- Tiyatro: Binnaz, Nâme, Kördüğüm
- Mizah: Akbaba (Orhan Seyfi Orhon ile birlikte), Meşale
- Roman: Bir Selvi Gölgesi, Kuş Cıvıltıları, Kürkçü Dükkânı, Şeker Osman, Göç, Üç Katlı Ev
Yazarın Başarıları Nelerdir?
- Hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerle büyük beğeni topladı.
- Akbaba dergisiyle Türk mizahına önemli katkılar sağladı.
- 1946-1954 yılları arasında Ordu milletvekili olarak görev yaptı.
Yusuf Ziya Ortaç’ın Ölümü
11 Mart 1967’de İstanbul’da vefat eden Yusuf Ziya Ortaç Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Yorumlar (1)